Βιοποικιλότητα
Η βιοποικιλότητα είναι ένας συλλογικός όρος που χρησιμοποιείται για τον πλούτο του φυσικού περιβάλλοντος. Πρόκειται για την ποικιλία φυτών και ζώων του φυσικού περιβάλλοντος, ακόμα και των γονίδιων τους. Η βιοποικιλότητα αλληλεπιδρά με το φυσικό περιβάλλον και δημιουργεί τα οικοσυστήματα που στηρίζουν τους ζωντανούς οργανισμούς, όπως ο άνθρωπος. Από τους πρόποδες μέχρι τα μεγάλα υψόμετρα, ο Ψηλορείτης καλύπτεται από ένα υψηλής οικολογικής αξίας μωσαϊκό βιοποικιλότητας, με αναγνώριση σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Πολλά από τα είδη χλωρίδας του Ψηλορείτη είναι προσαρμοσμένα στη βόσκηση, όπως τα χασμόφυτα που αναπτύσσονται σε βραχώδεις πλαγιές και αποτελούν την πιο δύσκολα προσβάσιμη τροφή για τα ζώα. Άλλα είδη, όπως το κεφαλάνθηρο, δεν διαθέτουν πάντα φυσική προστασία και διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο από την εντατικοποίηση της βόσκησης.
Θαμνώνες, βράχια, λιβάδια και δασικές εκτάσεις αποτελούν το περιβάλλον που ζουν και τρέφονται τα κοπάδια. Η συνύπαρξη αυτών των ποικίλων φυσικών στοιχείων δημιουργεί μονάδες βλάστησης με διαφορετικά χαρακτηριστικά, ανάλογα με το κλίμα και το υψόμετρο, αλλά και σε συνάρτηση με την άσκηση της κτηνοτροφίας. Οι μονάδες βλάστησης είναι γνωστές με τον όρο «τύποι οικοτόπων» και προστατεύονται από το Ευρωπαϊκό Οικολογικό Δίκτυο NATURA 2000.
Oι κορυφές και οι πλαγιές του Ψηλορείτη είναι σπίτι για πολλά εντυπωσιακά πουλιά. Περισσότερα από 150 είδη γεμίζουν τον ουρανό του βουνού ως μόνιμοι κάτοικοι ή ως επισκέπτες. Τουλάχιστον 20 από αυτά είναι αρπακτικά ή πτωματοφάγα, όπως ο Γυπαετός (Gypaetus barbatus), το Όρνιο (Gyps fulvus), ο Χρυσαετός (Aquila chrysaetos), ο Σπιζαετός (Aquila fasciata), το Χρυσογέρακο (Falco biarmicus), ο Πετρίτης (Falco peregrinus), ο Μαυροπετρίτης (Falco eleonorae) και ο Λιβαδόκιρκος (Circus pygargus).
Η παρουσία πληθώρας ειδών σχετίζεται με τη μεγάλη ποικιλία των οικοτόπων (και την εναλλαγή αυτών), καθώς και τη γεωγραφική θέση του ορεινού όγκου του Ψηλορείτη.
Οι γκρεμνοί και τα βράχια, οι υψηλοί και χαμηλοί θαμνώνες βοηθούν πολλά από τα παραπάνω αρπακτικά να βρουν τροφή, να φωλιάσουν και να αναπαραχθούν.
